De juiste keuze van overspanningsbeveiliging is de sleutel tot de veiligheid en duurzaamheid van een fotovoltaïsche installatie. Zelfs de beste omvormer of panelen zijn niet bestand tegen de gevolgen van overspanningen die ontstaan door blikseminslag of schakelverschijnselen.
Daarom is, naast de overspanningsbeveiligers zelf, een correcte aarding even belangrijk – zowel het type als de doorsnede van de geleiders speelt hierbij een rol.
Wanneer we overspanningsbeveiligers type T2 gebruiken
T2-overspanningsbeveiligers (type 2) installeren we in installaties zonder risico op directe blikseminslag, dus wanneer:
- het gebouw geen bliksembeveiligingsinstallatie (LPS) heeft,
- het dak is gemaakt van niet-geleidend materiaal (bijv. keramische dakpannen, dakbedekking/bitumen, shingles, leisteen),
- de PV-constructie niet is verbonden met de bliksemaarding.
In dit geval beschermt T2 tegen indirecte en geïnduceerde overspanningen, die kunnen optreden bij blikseminslag in de buurt van het gebouw of in het elektriciteitsnet.
Wanneer we overspanningsbeveiligers type T1+T2 gebruiken
T1+T2-overspanningsbeveiligers zijn vereist wanneer er risico is op directe bliksemontlading, dus wanneer:
- het object een bliksembeveiligingsinstallatie heeft,
- de PV-constructie metalen (galvanische) verbinding heeft met LPS of aarding,
- het dak metalen is (trapeziumplaat, metalen dakpan) en een verbinding vormt met de PV-constructie,
- de DC-kabels lopen dichter dan 0,5 m langs bliksembeveiligingselementen.
T1+T2 beschermt tegen de gevolgen van directe en indirecte ontladingen, daarom wordt het toegepast zowel aan de DC-zijde als aan de AC-zijde.
Praktische regel:
Als op het dak een T1+T2 is toegepast, dan moet er in de AC-verdeler ook een T1+T2 worden gemonteerd, om de coördinatie van de beveiligingen aan beide zijden van de omvormer te behouden.
Herhaling van beveiligers bij lange strings
Wanneer de afstand tussen PV-modules en de omvormer groter is dan 10 m, moeten de DC-overspanningsbeveiligers aan het begin en einde van de string worden herhaald:
- één set bij de panelen (in een PV-stringbox),
- de tweede bij de omvormer.
Zo wordt de energie van de overspanning effectief afgevoerd en zijn de DC-kabels en apparaten over de hele lengte beschermd.
Keuze van de doorsnede van aardingsgeleiders – 6 mm² of 16 mm²?
De effectiviteit van overspanningsbeveiligers hangt niet alleen af van hun type, maar ook van correcte aarding. Een te dunne aardingsgeleider kan de impulsenergie niet afvoeren, en een te lange of verkeerd aangelegde geleider verhoogt de impedantie van het beschermingspad.
Koperen soepele draad 6 mm² Cu
Toegepast in installaties zonder LPS (bliksembeveiliging), dus waar:
- het risico op directe ontlading laag is,
- T2-beveiligers worden gebruikt,
- aardingsgeleiders kort zijn (tot enkele meters),
- de PV-constructie wordt verbonden met een lokale aardelektrode of de hoofdequipotentiale PE-rail.
Voorbeeld: installatie op een eengezinswoning met pannendak, zonder bliksembeveiliging – een koperen draad van 6 mm² is voldoende.
Koperen soepele draad 16 mm² Cu
Toegepast in installaties met bliksembeveiliging (LPS) of waar:
- de PV-constructie verbonden is met bliksemelementen,
- T1 of T1+T2-beveiligers worden gebruikt,
- het gebouw een metalen dak of stalen constructie heeft,
- er kans is op het vloeien van een deel van de bliksemstroom.
Voorbeeld: hal met trapeziumplaten dak en bliksembeveiligingssysteem – een koperen draad van 16 mm² als verbinding van de PV-constructie met de aardelektrode is verplicht.
Goede aardingspraktijken
- Leid aardingsgeleiders via de kortste en meest rechte route, vermijd lussen en scherpe bochten.
- Maak verbindingen duurzaam en corrosiebestendig – bij voorkeur met roestvaststalen klemmen of gelast/gesoldeerd.
- Zorg ervoor dat DC-, AC- en PV-constructieaarding gemeenschappelijk verbonden zijn en één gemeenschappelijk referentiepunt hebben (Hoofdaardrail – GSU).
Samenvatting
| Element | Type gebouw / dak | Aanbevolen SPD | Aardingsdoorsnede |
|---|---|---|---|
| Eengezinswoning zonder LPS, dak met pannen/bitumen/shingles | Niet-geleidend dak | T2 (DC en AC) | 6 mm² Cu |
| Gebouw met bliksembeveiliging of metalen dak | Geleidend dak / LPS | T1+T2 (DC en AC) | 16 mm² Cu |
| Afstand modules–omvormer > 10 m | Lange string | Herhaalde DC-SPD | Zoals hierboven (afhankelijk van LPS) |
Samengevat:
Overspanningsbeveiliging in een PV-installatie werkt effectief alleen wanneer deze compleet, gecoördineerd en correct geaard is.
In het aanbod van 7SUN.eu vind je complete sets AC/DC-beveiligingen (T2 en T1+T2), PV-aansluitkasten met kant-en-klare aarding en Cu-geleiders van 6 mm² en 16 mm², conform de normen PN-HD 60364-7-712 en EN 61643-32.
